"12 χρόνια φυλακή" της Νέλλης Ψαρρού

Η φίλη Νέλλη Ψαρρού είναι συγγραφέας των βιβλίων "Εθνική ταυτότητα στην εποχή της Παγκοσμιοποίησης", "Ταξίδι στη Σαμοθράκη: ένα πολιτικό ημερολόγιο", καθώς και δημιουργός των ντοκιμαντέρ "Golfland" και "Σταγώνες".

Με αφορμή το τελευταίο της βιβλίο, με τίτλο "12 χρόνια φυλακή" , διάβασα την πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξή της στο http://blackuroi.gr/node/147  , όπου ερωτήθηκε για το εκπαιδευτικό σύστημα, τον εξουσιαστικό - καταπιεστικό χαρακτήρα του σχολείου και τις δυνατότητες αποδόμησής του και απόδρασης από αυτό.

Δε θα σχολιάσω το πολιτικό μέρος της συζήτησης , αφού ο καθένας, ανάλογα με τις πεποιθήσεις του, μπορεί να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει σε αρκετά από αυτά. 

Η ερώτηση όμως και κυρίως η απάντηση με την οποία δε νομίζω να έχει κανείς επί της ουσίας αντίρρηση είναι η παρακάτω (την παραθέτω αυτούσια):

-Το σχολείο αποτελεί εξουσιαστική δομή. Για να αντισταθεί κανείς σε οποιαδήποτε μορφή εξουσίας, χρειάζεται κάποια “δύναμη” – μπορούμε να την ονομάσουμε συντροφικότητα, συλλογικότητα ή όπως αλλιώς θέλουμε. Τα παιδιά που στο σύνολό τους μεγαλώνουν αποξενωμένα και που μαθαίνουν από νωρίς στον ανταγωνισμό, στη μοναχικότητα, στο “ο καθένας για την πάρτη του”, κατά πόσο μπορούν να "ενδυναμώσουν τις άμυνές τους", να αναπτύξουν τη συντροφικότητα και να αντισταθούν στην εξουσία του σχολείου;

-Το πρόβλημα ξεκινάει από το ότι δεν “εκπαιδεύονται” σε κάτι τέτοιο. Δε μαθαίνουν για έννοιες, όπως "συλλογικότητα"¨, “ανατροπή” κλπ, τόσο μέσα στο σχολείο, όσο και έξω από αυτο. Εκεί έρχεται και η σημασία των γονιών. Σε σπίτια που διαβάζουνε περισσότερο, συζητάνε περισσότερο, βλέπεις ότι τα παιδιά αυτά είναι τα ίδια που και στο σχολείο μπαίνουν μπροστά σε συλλογικές διεκδικήσεις ή στην οργάνωση πραγμάτων. Προφανώς, δεν περιμένουμε ότι το σχολείο θα δώσει τα εφόδια για την ανατροπή του συστηματος, γιατί το σχολείο είναι ένα κομμάτι του συστήματος που επιδιώκει τη διαιώνιση του συστήματος. Αυτό είναι σαφές. Βέβαια, εδώ υπάρχει μια χαραμάδα. Οτιδήποτε βγάζει το σύστημα προς όφελός του, κάποια στιγμή το χρησιμοποιεί ο κόσμος, αλλάζοντάς του τη χρήση. Βλέπεις, για παράδειγμα, ότι το σχολείο δημιουργήθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα, από μία ανάγκη να υπάρχει μία μάζα ανθρώπων που να μιλούν την ίδια γλώσσα και νά χουν την ίδια κουλτούρα, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βιομηχανικοί εργάτες – και όχι μόνο. Όμως, μορφωνόμενοι τότε οι άνθρωποι, φτάσανε στο σημείο να διεκδικήσουν απέναντι στην εξουσία. Κάθε μέσο καταστολής, κάθε μέσο ελέγχου, λοιπόν, έχει μέσα του και τα σπάργανα για την αμφισβήτησή του. Το ίδιο το σχολείο, ας πούμε, είναι καταπιεστικό και τα παιδιά το αντιλαμβάνονται. Η μόνη αδυναμία των παιδιών – όχι μόνο των παιδιών, και σε μας τους μεγάλους συμβαίνει – είναι ότι πιθανόν δεν ξέρουν πού να κατευθύνουν την αντίδρασή τους, πού είναι το κέντρο βάρος. Εκεί είναι το πρόβλημα. Όπως και να χει, αν ψάχνεις να βρεις αν μέσα από το σχολείο μπορεί να γίνει ανατροπή, αυτό είναι ένα ερώτημα και για μένα και για όλους.

Διαβάστε εδώ μια δίκαιη , όπως αναφέρει και η ίδια στη σελίδα της στο facebook,  περιγραφή του νέου της βιβλίου:

"Αναφέροντας τις δοκιμασίες της σχολικής της ηλικίας, περνά σε μια αναφορά της ελληνικής ιστορίας από το 1821 ως σήμερα, απομυθοποιεί το Ελληνικό Πανεπιστήμιο με την εμπειρία της σαν πανεπιστημιακός για αρκετά χρόνια, και προτείνει μια άλλη στάση ζωής.
Εάν αντιμετωπίσω το περιεχόμενο σαν γονιός θα τη μάλωνα, αν το δω σαν μέσος
εκπαιδευτικός θα την απέβαλα από όλα τα σχολεία, αν το δω πολιτικά θα ένοιωθα συντηρητικός.
Όμως το σίγουρο είναι ότι το διάβασα με μιας και μέσα μου ξύπνησαν  μνήμες συζητήσεων για όλα τα κακά της εκπαίδευσης, της οικογένειας και του κράτους. Ιδιατερατζήδες μπλέκουν με την αυταρχική αγωγή, η ιστορία των βιαστών της Ελλάδας επικρατεί της πραγματικότητας και τα πανεπιστήμια αναπαράγουν το καπιταλιστικό όνειρο για καρεκλοκένταυρους καθηγητές τους.
Η οργή της Νέλλης είναι τα βιώματα ολονών μας, μαζεμένα και εκρηκτικά δοσμένα.Με θράσος και θάρρος -συγγραφική αδεία- περιγράφει , καταγγέλλει ,προτείνει και ουσιαστικά ζητά τη λύση μέσα από μια κοινωνική εξέγερση.
Πιθανά ο λόγος της να τη στερήσει από κάποιους συμμάχους που αδικεί.Όμως δεν φαίνεται στο κείμενό της διάθεση ...επιείκειας.
Ένα βιβλίο λοιπόν που δεν κάνει για νανούρισμα, που πολλοί όταν θα το διαβάσουν θα ενισχύσουν την αϋπνία τους, αλλά οι συνειδητοί αναγνώστες  θα βρουν κομμάτια από τη ζωή τους" (http://limniotikanews.blogspot.gr/2014/10/12.html )

Πληροφορίες για τη Νέλλη Ψαρρού στη σελίδα της: http://www.nellypsarrou.com/