H Θρησκεία της Επιστήμης

Η Θρησκεία, ως φαινόμενο δεν απαντά στο πώς δημιουργήθηκε ο κόσμος, αλλά στο ποιος έφτιαξε τον κόσμο. Η Επιστήμη αντίθετα ενδιαφέρεται για το πώς, αδυνατώντας να απαντήσει στο ποιος. Θρησκεία και Επιστήμη δεν πρέπει να έχουν κοινά σημεία, αλλά ούτε και διαφορές.

Η διαμάχη τους όμως είναι διαχρονική με πιο διάσημες στιγμές τις περιπτώσεις του Γαλιλαίου και του Δαρβίνου.

Ο Γαλιλαίος έμεινε γνωστός στην ιστορία για την τόλμη του να αντιπαραταχθεί στις διδασκαλίες της εποχής του, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα να θεωρηθεί από πολλούς αιρετικό. Συγκρούστηκε με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και αυτό προβάλλεται συχνά ως παράδειγμα εναντίωσης της ελευθερίας της σκέψης και της επιστημονικής έρευνας με την εξουσία.

Ο Δαρβίνος με τη θεωρία της εξέλιξης και τις επαναστατικές ιδέες του για την εποχή εκείνη μόνο καλοδεχούμενος δεν ήταν από την Εκκλησία της Αγγλίας.

Από την άλλη σήμερα είναι ευρύτατα αποδεκτή η πρόταση ότι υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία σε πολλές θρησκευτικές (χριστιανικές) θέσεις, όπως π.χ. στη διδασκαλία περί δημιουργίας του κόσμου, καθώς επίσης ότι υπάρχουν και θρησκευτικά στοιχεία στην Επιστήμη. Τέτοια στοιχεία είναι οι αρχικές προϋποθέσεις από τις οποίες ξεκινά οποιαδήποτε επιστημονική θεωρία, καθώς και τα οριακά ερωτήματα και η αίσθηση του μυστηρίου που συναντούμε σε πολλές επιστημονικές θεωρίες.

Επίσης η έννοια της "πίστης" που είναι απαραίτητη τόσο στην Επιστήμη όσο και τη Θρησκεία. Οι περισσότεροι επιστήμονες παραδέχονται σήμερα ότι οποιαδήποτε θεώρηση του κόσμου προϋποθέτει ένα αρχικό άρθρο πίστης πίσω από το οποίο θα αναπτυχθεί και με το οποίο θα δεθεί μια εσωτερική λογική.

Ο Polanyi, στο βιβλίο του «Personal Knowledge» υποστηρίζει ότι η πίστη είναι η πηγή κάθε γνώσης και ισχυρίζεται ότι τα βασικά μας πιστεύω σε οποιονδήποτε τομέα της ζωής, συμπεριλαμβανομένου και του επιστημονικού, είναι αναμφισβήτητα, μόνο υπό την έννοια ότι πιστεύουμε πως πράγματι είναι έτσι.

Ο Einstein με αφορμή τη ραγδαία ανάπτυξη των βιοεπιστημών και της βιοτεχνολογίας και τα ηθικά διλήμματα που προκύπτουν γράφει πως "η επιστήμη χωρίς τη θρησκεία χωλαίνει".

Σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει τα όρια και ο σκοπός τους να είναι ευδιάκριτα.

Όταν κλείνουν σχολεία και δικαστήρια, όταν δίνονται συστάσεις για κάθε είδους συναθροίσεις σε κλειστούς χώρους θα πρέπει το ίδιο να γίνεται και για τις εκκλησίες, για τη θεία μετάληψη και το φίλημα των εικόνων.

Τα υπέροχα μυστήρια της θρησκείας μας και οι τελετουργίες της πρέπει να διαχωρίζονται από το επίσημο κράτος και την επιστήμη. Αλλιώς, ας γυρίσουμε ξανά στις εποχές που για τις επιδημίες και τους θανάτους υπεύθυνα ήταν τα κακά πνεύματα και οι δυσαρεστημένοι θεοί.